Naszym zdaniem mata węchowa dla psa to jedna z najlepszych aktywności. Dzisiaj postaramy się opisać dokładnie jak można ją wykorzystać i w jaki sposób taka zabawa wpływa na nasze psiaki.
Swoją drogą wpis ten zainspirowany został Waszymi mailami do nas, w których chwalicie się jak świetne efekty przyniosła mata węchowa w Waszej codzienności. W sumie o to właśnie chodziło, bo mata to nie tylko sposób na zajęcie psa, ale przede wszystkim na pewną interakcję z pupilem i pomoc w rozwiązaniu niektórych problemów. Zaczynamy!
Dlaczego mata węchowa dla psa działa?
Budowa maty węchowej jest całkiem prosta – w podstawę są wplecione lub przyszyte materiałowe paseczki, które tworzą zwartą strukturę. Całość przypomina swoisty dywanik, jak niektórzy to określają. W te paseczki możemy schować przeróżne smakołyki dla psa, a jego zadaniem jest właśnie zdobycie swojej nagrody. Prawidłowe ukrycie jedzenia polega na tym, że nie jest ono widoczne dla psa – po prostu chowamy je pomiędzy paski. Jeśli chcemy całą zabawę uczynić trudniejszą to nawet polecamy położyć smaczek na pasku i zrolować go tak, że znalezienie go wymaga jeszcze więcej precyzji.
Zadanie psa z pozoru jest proste, ale cała zabawa działa na wielu poziomach. Przede wszystkim psy ewolucyjnie przystosowane są do poszukiwania swojego pożywienia. Nie da się ukryć, że codzienna porcja karmy w misce to nie jest dla psa coś ekscytującego – nie ma w tym nagrody. Natomiast samodzielne znalezienie pyszności w macie pobudza pierwotne instynkty naszego psa. Samodzielnie zdobyte jedzenie smakuje sto razy lepiej – potwierdzone info :) Zresztą wiele osób pisze do nas, że ich niejadek, który zazwyczaj grymasi przy posiłku nagle pobudza się przy macie i zjada jak szalony. Może to być właśnie efekt znudzenia gotowymi i podstawionymi pod pysk rozwiązaniami. Niektóre psiaki naprawdę wolą zapracować na swoje posiłki.
Kolejna kwestia to sam aspekt wykorzystania nosa. Pies domowy nie ma zbyt dużo okazji, aby poćwiczyć swój zmysł węchu. W ciągu dnia wymagamy od naszego pupila raczej obserwowania nas wzrokiem (nasza mowa ciała) oraz słuchem (polecenia głosowe). Często również na spacerze nie ma co wąchać – ciągle te same zapachy i miejsca. Mata węchowa umożliwia ciągłą zmianę natężenia bodźców, więc mamy szansę zapewnić psu za każdym razem coś innego. Stosowanie różnych nagród, różnych ich ilości oraz stopnia trudności maty sprawia, że zabawa za każdym razem jest dla naszego psa satysfakcjonująca.
Następna to swojego rodzaju nauka samodzielności. Zazwyczaj to my prowadzimy psa w każdym aspekcie życia. Mówimy gdzie iść podczas spaceru, to my kontrolujemy czas i pory wyjścia. Poleceniami nakazujemy psu wykonać dane czynności i tak dalej. Często jest tak, że nasze psy nie potrafią/nie chcą być samodzielne. Może to prowadzić do pewnego niepokoju i stresu w trakcie nieoczekiwanych sytuacji jak np: zobaczenia obcego psa w pobliżu.
Mata węchowe to samodzielna czynność dla psa, w której człowiek nie bierze bezpośrednio udziału. Przewodnik chowa jedzenie, ale całe zadanie musi wykonać pies i jest to dla niego bardzo satysfakcjonujące. Oczywiście są inne aktywności, które jeszcze bardziej uczą samodzielności (np: tropienie użytkowe – bardzo polecamy!), ale mata węchowa to zawsze jakiś wstęp, a do tego łatwiej ją przygotować niż sesję tropienia :)
Mata węchowa dla psa – pobudza i uspokaja?
Niektórzy mogą się dziwić, że mata węchowa dla psa może jednocześnie pobudzać i uspokajać, ale taka jest prawda. Po pierwsze zabawa węchowa pobudza psa intelektualnie i dostarcza nowych bodźców. To inny typ zadania, które nasze psy wykonują na co dzień.
W początkowym etapie pies może być podekscytowany – w końcu widok maty węchowej kojarzyć się będzie ze smakołykami i nagrodą. Nie można się więc zdziwić, jeśli już samo podejście do szafki z matą może spowodować psie zadowolenie. Następnie mamy etap wąchania, które pobudza psa intelektualnie poprzez uruchomienie procesów myślowych, które zazwyczaj nie są potrzebne.
Natomiast samo poszukiwanie smakołyków wymaga od psa sporej koncentracji oraz precyzji. Przysmaki są niewielkie, więc ich źródło trzeba znaleźć dokładnie, aby możliwe było zdobycie nagrody. Taka precyzyjna praca nie jest zazwyczaj od psa wymagana, więc również jest to coś nowego dla naszego pupila. Skupienie natomiast pochłania sporo energii, więc trudno się dziwić, że niektóre psiaki wręcz padają i zasypiają bezpośrednio na macie po znalezieniu wszystkich przysmaków :)
To, jak szybko mata węchowa zmęczy naszego psa zależy od wielu zmiennych. Głównie od ilości przysmaków, intensywności zapachu oraz czasu trwania ćwiczenia. Czasami mniej oznacza więcej – kilka słabo pachnących kawałków jedzenia może zmęczyć bardziej niż wiele, intensywnie pachnących. Warto pamiętać, aby dostosować poziom trudności do naszego psa. Na początku należy dawać łatwe zadania, a w miarę postępów utrudniać całą zabawę.
Wszystko oczywiście zależy od samego psa. Bywają psi geniusze, którzy potrafią matę ogarnąć w kilka minut i nawet wiele serii nie doprowadzi do skrajnego zmęczenia – często są to psiaki, które regularnie ćwiczą tropienie lub uprawiają inne aktywności węchowe. Natomiast bywają również psiaki, które już w połowie maty zaczynają zmulać i chcą spać :) Zawsze obserwujmy naszego psiaka, żeby nie przesadzić!
Mata węchowa dla psa – jak ją wykorzystać?
Mata węchowa dla psa to funkcjonalna zabawa, a tylko od nas zależy jak dobrze ją wykorzystamy. Można po prostu załadować psu trochę smaczków i patrzeć jak je znajduje i na tym zakończyć całą czynność. Można jednak również wykorzystać maksymalnie potencjał maty, a nawet pomóc sobie z różnymi problemami.
Wcześniej już pisaliśmy o psich niejadkach. Są różne powody takiego zachowania, a jednym z nich jest znużenie samym procesem jedzenia. Może to być sytuacja, że pełna miska cały dzień stoi w kuchni, a pies może jeść kiedy chce. Ewolucyjnie psy przystosowane są do zdobywania pożywienia, więc nie zawsze takie ”jedzenie pod nosem” jest dla nich dobrym rozwiązaniem. Nie ma tu ekscytacji ani jakiegoś efektu ”wow” – po prostu nudna miska w kuchni. Każdego dnia. Z tego powodu wykorzystanie maty węchowej często pomaga z grymaszącymi psiskami. Poszukiwanie jedzenia nosem to właśnie to, do czego psy zostały stworzone, więc nic dziwnego, że taka zabawa zachęca do jedzenia.
Jednak jest i druga strona – pies, który je za szybko i zachłannie. To również nie jest dobra sytuacja, ponieważ wraz z jedzeniem pies ”połyka” duże ilości powietrza, a to może w ekstremalnych sytuacjach prowadzić do różnych problemów np: skrętu żołądka. Tutaj również mata węchowa może pomóc, ponieważ uniemożliwi szybkie jedzenie. Oczywiście można również zastosować specjalne miski spowalniające :)
Mata węchowa to również świetna aktywność dla psa, który musi zostać sam w domu. Wiele osób ma z tym problem – psisko nie chce zostać samo, nudzi się, szczeka, przeszkadza sąsiadom. Naturalnie mata nie wystarczy psu na 8-10 godzin, kiedy jesteśmy w pracy (tu trzeba innych rozwiązań), ale na krótkie wyjścia sprawdzi się doskonale. My praktycznie nie wyobrażamy sobie już zostawić psów samych bez maty węchowej. Trzeba przyznać, że u nas działa bardzo dobrze i od kiedy ją stosujemy to psiaki o wiele spokojniej przeżywają okres rozłąki.
Wiele osób pisze do nas, że mata węchowa pozwoliła im znaleźć chwilę dla siebie. Wszyscy kochamy nasze psiaki, ale na pewno wiemy, że niektóre to prawdziwe wulkany pełne energii. Nie da się ich zmęczyć i ciągle chcą więcej zabawy oraz uwagi. Chętnie poświęcimy psu czas, ale często potrzebujemy chociaż chwili dla siebie.
Na takie okoliczności mata węchowa również będzie dobrym wyborem – psiak robi coś, co sprawia mu frajdę, a my mamy czas dla siebie. Naturalnie, jeśli problem z psem jest duży to powinniśmy udać się o poradę do specjalisty.
Mata węchowa – podsumowanie
Mata węchowa to świetne rozwiązanie dla każdego psiaka. Najlepsze w niej jest to, że jest szybka – wystarczy położyć ją na podłogę, schować kilka ulubionych smaczków i zabawa gotowa. To jak wykorzystamy potencjał maty zależy tylko od nas i naszej kreatywności.
Podaliśmy dzisiaj kilka przykładów wykorzystania maty węchowej, ale Wy na pewno macie swoje pomysły. Z góry dziękujemy za wszystkie miłe słowa, maile i komentarze!