Próbki nosework – co to jest i jak przygotować próbki? Nosework to zdobywający coraz większą popularność sport kynologiczny. Polega on na wykorzystaniu psiego zmysłu węchu w celu wykonywania różnych zadań. Najbardziej znaną formą jest wyszukiwanie i oznaczanie zapachów, które ukryte są w specjalnych pudełkach. Zadaniem psa jest zlokalizowanie konkretnego zapachu i wskazanie go opiekunowi.
Na czym polega Nosework?
Tak naprawdę możliwości jest dużo i każda organizacja podchodzi do tego trochę inaczej. Najpopularniejszą formułą jest właśnie umieszczanie próbki zapachowej w jednym spośród kilkunastu kartonowych pudełek.
Przewodnik wchodzi do pomieszczenia razem z psem i zachęca pupila do poszukiwań. Zadaniem psa jest wskazanie, w którym pudełku znajduje się próbka i poinformowanie o tym człowieka. Opiekun w warunkach zawodów nie wie, gdzie znajduje się próbka, więc musi całkowicie polegać na wskazówkach swojego psa. Im krótszy czas znalezienia zapachu tym lepszy wynik. O zwycięstwie często decydują sekundy.
W późniejszych etapach zwiększa się poziom trudności. Przykładowo można oczekiwać od psa znalezienia kilku różnych zapachów lub niektóre pudełka będą zawierały inne, rozpraszające zapachy (jedzenie, zabawki). Najtrudniejsze egzaminy/zawody to już maksymalny sprawdzian umiejętności nosa naszego psa – próbki chowane są na zewnątrz np.: w pojazdach, gdzie pupil musi wskazać położenie zapachu z dokładnością do kilkunastu centymetrów!
To fantastyczny sport, który pięknie pokazuje jak ogromny potencjał mają nasze psiaki, jeśli chodzi o ich umiejętności węchowe.
Przygotowujemy zapach do Nosework
Rozpoczęcie zabawy z Nosework nie jest wcale trudne. Przede wszystkim potrzebujemy podstawowych akcesoriów. Najważniejsze są próbki zapachowe, do których wyszukiwania będziemy szkolić swojego przyjaciela.
Do rozpoczęcia potrzebujesz:
- olejki zapachowe (sam zapach nie jest istotny, chyba, że zamierzacie brać udział w egzaminach/zawodach, najpopularniejszy jest goździk)
- pudełka “hot” (będą zawierać próbkę zapachową)
- pudełka “cold” (nigdy nie będą zawierać próbki zapachowej)
- słoiki szklane na próbki
- patyczków i płatków bawełnianych
- rękawiczek gumowych
- woreczków stronowych
Jak przygotować próbki zapachowe:
- na płatek bawełniany nanieś 2-3 krople olejku zapachowego
- płatek umieść na dnie szklanego słoika
- przetnij kilkanaście patyczków bawełnianych na pół i wrzuć do słoika na płatek
- nanieś dodatkowe 2-3 krople na pokrywkę od słoika
- zamknij słoik, mocno wstrząśnij i odstaw na 24-48 godzin
Po 1-2 dniach próbki są gotowe. Tak przygotowane patyczki zachowają zapach nawet przez 3 miesiące – po tym czasie można odświeżyć swoje próbki poprzez wymianę płatka na nowy oraz ponowne naniesienie olejku na pokrywkę.
Obchodzenie się z zapachami w Nosework
Bardzo istotnym elementem w Nosework jest sposób, w jaki obchodzimy się z zapachami. Przede wszystkim warto pamiętać, że pojemniki dzielimy na “hot” oraz “cold” (gorące oraz zimne).
Pojemniki gorące to pojemniki, w których będą próbki zapachowe. Powinny mieć odpowiednie otwory wentylacyjne, które pozwolą psu dotrzeć do zapachu.
Pojemniki zimne nigdy nie powinny mieć w sobie próbki zapachu. Nie powinno się ich również trzymać w bezpośrednim położeniu pojemników ciepłych. To bardzo ważne, ponieważ zapach może przeniknąć do pojemników zapachowych, a wtedy (szczególnie na początku) psu może być trudno je odróżnić.
Pamiętajmy również, aby uważnie przekładać za każdym razem patyczki bawełniane (próbki zapachowe) ze słoików do pojemników. Jeśli patyczek spadnie na podłogę to koniecznie trzeba ją wytrzeć. Próbki zapachowe przekładamy stosując rękawiczki gumowe, aby nie nanieść zapachu na swoje ręce.
Chodzi o to, że jeśli zapach z patyczka przedostanie się na jakiś element mieszkania to pies będzie go stale czuł. Przez to dany zapach straci na swojej unikalności, a cały trening będzie o wiele trudniejszy.
Wszystko to ma na celu upewnienie się, że zapachy, których ma szukać pies znajdują się tylko i wyłącznie w specjalnym pojemniku, a nie na naszych rękach i okolicznych przedmiotach. Dzięki temu może skupić się na treningu i umieszczonej próbce zapachowej.
Zanim rozpoczniecie ćwiczenia warto wiedzieć jak stosować próbki zapachowe. Ilość umieszczonych patyczków bawełnianych w pojemniku powinna być zależna od naszego psa. Na początek zalecamy umieszczenie 4-5 patyczków i sprawdzenie reakcji pupila. Taka ilość jest dobra na start, ale jeśli pies odmawia podejścia do pojemnika to może oznaczać, że zapach jest zbyt silny i odrzucający. W takim przypadku spróbuj zmniejszyć ilość próbek do momentu, aż pies zechce rozpocząć trening.
Standardowo 4-5 próbek to idealna ilość, która w trakcie postępów będzie zmniejszana. W późniejszych etapach można elastycznie podchodzić do tej ilości – stosując bardzo małą liczbę próbek (1-2) dla zwiększenia trudności. W egzaminach i na zawodach najczęściej stosuje się 3 próbki.
Nosework – próbki gotowe
Przygotowywanie próbek zapachowych oraz prawidłowe obchodzenie się z nimi jest bardzo ważne, jeśli zależy nam na wynikach. Przykładowo – jeśli ćwiczony zapach dostanie się na meble lub inne elementy to pies może przypadkowo wskazywać je, a nie nasze pudełko jako źródło zapachu.
Z drugiej strony nie warto trzymać zapachów w pomieszczeniach, w których pies przebywa. To tylko spowoduje, że pies straci nim zainteresowanie i nie będzie uważał za coś wyjątkowego. Bardzo ważne w treningu nosework jest to, żeby pies był ciągle nagradzany za przebywanie blisko próbki – nie jest to możliwe, jeśli zapach będzie znajdował się w każdym pomieszczeniu.